Tôi sinh ra ở Saigon, giữa những dãy nhà phố lô nhô cùng thanh âm xôn xao không bao giờ ngừng nghỉ. Tuổi nhỏ, mỗi mùa hè nhìn bạn bè được bố mẹ cho "về quê" chơi, còn mình chôn chân lại thành thị giữa mấy bức tường, bỗng thấy lòng dấy lên nỗi thèm thuồng khó lý giải.
Tìm nhặt từng đoạn vụn vặt trên phim ảnh, trong sách vở để cất riêng cho mình, tôi tự ghép lại thành một hình ảnh quê hương mờ mờ. Tôi cất hình ảnh đó trong tim, tự dặn mình một ngày nào đó phải lên đường tìm kiếm.
Nơi tôi sinh ra là một nơi không có dáng hình thơ mộng, không có bạt ngàn rừng cây mà chỉ có những khối nhà cao, không có ánh trăng dát vàng mà chỉ là điện đèn hoa lệ, không có bầu trời xanh ngắt mà chỉ có một vùng xám lơ lửng treo cao, và không có con sông quê yên ả nào, thay vào là dòng sông rộng nhưng ngầu đục với những cây cầu bằng bê tông băng ngang luôn nhộn nhịp người.
Càng lớn, tôi càng biết đất nước mình đẹp chừng nào qua phim qua sách, để mỗi ngày ngồi trông xuống phố qua những song cửa sắt, tôi lại tự hỏi bản thân rằng liệu một người không có điều tối thiểu là một nơi chốn, một mái "nhà quê" để thi thoảng tìm về, thì có thể nào biết yêu thương quê hương mình không ?
.
Nhà quê - có gốc tre đầu làng, có giếng nước cây đa, có mái hiên chái nhà, có con gà khoảnh bếp, có góc sân khoảng trời.. - là những mơ ước tưởng không bao giờ chạm tới được của một đứa con thành thị. Tôi đã nhiều lần ước mình có thể tận mắt chạm tay tới những điều đó, để lấp vào khoảng trống vô hình mà tôi được dạy phải gọi là quê hương.
Rồi tôi cũng đủ lớn để như cánh chim non bắt đầu rời tổ, bằng rất nhiều ngày tháng tuổi trẻ, chúng tôi rong ruổi khắp đất nước để tìm kiếm quê hương mình. Tôi đi dọc biển, tôi đi lên núi cao, tìm về sâu cuối đồng bằng, đi ra cả đảo xa. Với một chút may mắn và nhân duyên, tôi được thấy, được nghe, được gặp, được biết những điều mà giờ đây tôi hiểu và nhận đó là một phần quê hương mình.
Việc không có một mái "nhà quê" để về thôi thúc tôi đi mãi đến những miền đất mới, để được ngồi vào mâm cơm của từng con người xa lạ và nghe họ kể chuyện quê hương. Quê hương của họ.
Tôi đi mãi, thậm chí xa khỏi mảnh đất hình chữ S này để tìm xem rốt cuộc thì qua khỏi nơi nào là trái tim tôi bảo rằng cần quay lại.
Rồi một hôm tôi đã biết.
.
Trong một lần về lại Saigon, ngồi cạnh bờ sông phía bên kia thành phố, ngắm nhìn những bóng nhà khổng lồ đủ màu in xuống mặt nước, loang ra và tan lẫn vào nhau, tôi chợt hiểu. Hóa ra, người ta chỉ cần cảm thấy thương yêu và gắn bó với dải đất dưới chân mình, thì bất cứ nơi chốn nào cũng sẽ thành quê hương. Quê hương không phải một nơi chốn địa lý, mà là sự gắn nối thân thương với những kỷ niệm và trải nghiệm của riêng mỗi người.
Cũng vì vậy, mà quê hương ngoài việc ra đi để kiếm tìm, còn có một chọn lựa khác là ở lại và tự mình dựng xây.
Tôi quyết định không đi nữa, trở về nhà, học cách gắn cuộc đời mình với việc xây dựng. Không phải xây những công trình đồ sộ giàu có, mà là xây những nơi chốn nhỏ, giản dị và phải thật bình an. Vì tôi nghĩ sau rất nhiều miền đất đã đi qua, đã nhìn thấy và đã hiểu, mình không cần một quê hương to lớn, tôi chỉ muốn một quê hương yên bình.
Vậy là rải rác ở khắp nơi trên đất nước này, mỗi nơi đi qua chúng tôi cố gắng để lại một vài công trình nhỏ, những nơi chốn mang hình dáng và hơi thở của quê hương. Để đánh dấu rằng mình đã từng qua, sẽ trở lại và quan trọng nhất là rồi sẽ không quên.
Vì không ai quên được quê hương mình, một khi đã tìm thấy.
-House on Tree-
.
Saigon, 2O16.